شناسایی و اولویت بندی عوامل حادثه ساز در صنعت پتروشیمی و ارائه راهکارهای پیشگیرانه

رویکرد کنونی به مدیریت حوادث در صنایع کشور، یک نوع نگاه پس از حادثه است؛ در صورتی که باید به سمتی حرکت کنیم که با انجام اقدام های پیشگیرانه منبع ایجاد حوادث را از بین برده و ضریب تکرار حوادث شغلی را به صفر برسانیم. دراین تحقیق تلاش میکنیم تا عوامل انسانی و فنی حادثه ساز در صنعت پتروشیمی را شناسایی و رتبه بندی کنیم و سپس با ارائه راهکارهایی پیشگیرانه، گامی در جهت کاهش حوادث برداریم. در این جهت، پس از بیان مبانی نظری موضوع، در مرحله اول با مطالعه گزارش های حوادث طی سال های 1380 تا 1390 در یکی از مجتمع های پتروشیمی کشور و سایر اسناد و مدارک، عواملی را که باعث ایجاد بیشترین حوادث در این مجتمع شده یافته-ایم، شاخصهای ایمنی مانند نرخ وفور، نرخ شدت و شیوع حادثه را برای ده سال محاسبه کرده آنها را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده ایم. در مرحله بعد، با نظرسنجی از 18 نفر از خبرگان، عوامل شناسایی شده را در دو گروه مجزای انسانی و فنی با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی رتبه بندی کرده ایم، سپس با استفاده از جدولهای فراوانی و توافقی ارتباط این عوامل را با سن، تجربه کاری افراد، ساعت و روز رخداد حادثه و ... یافته، ضریب همبستگی پیرسون میان تعداد حوادث و متغیرهای جمعیت شناختی را محاسبه کرده ایم. در مرحله آخر، بر اساس عوامل شناسایی شده در ایجاد حادثه و پس از مصاحبه با خبرگان ایمنی و حفاظت صنعتی ، پرسشنامه ای تهیه و در اختیار 43 تن از خبرگان ایمنی برخی دیگر از مجتمع های پتروشیمی قرار داده و راهکارهایی برای پیش گیری از حوادث مطرح کرده، آنها را با استفاده از روشهای آماری t- student (تک نمونه ای) و دوجمله ای مورد ارزیابی قرار داده، بر اساس ضریب تغییرات رتبه بندی کرده ایم. طبق نظر کارشناسان بی احتیاطی و سهل انگاری ناشی از خستگی، استرس و ... مهمترین عامل انسانی و نقص فنی سیستم مهمترین عامل فنی حادثه ساز در صنعت پتروشیمی بیان شده ، بازدید کلی وسایل کار و ماشین آلات قبل از شروع کار روزانه و برنامه ریزی جامع تعمیرات و نگهداری مناسب و پیش گیرنده موثرترین راهکارها برای پیشگیری از حوادث میباشند.